Thiếu máu sau sinh: Nguyên nhân và cách bổ sung sắt hiệu quả

Cơ thể mẹ bầu khi mang thai cần lượng máu nhiều hơn 50% so với bình thường. Tuy nhiên thực đơn ăn uống không đủ chất, cộng với lượng máu tiêu hao quá lớn trong quá trình “vượt cạn”. Tất cả là nguyên nhân khiến mẹ bầu gặp phải tình trạng thiếu máu sau sinh. Cách giải quyết lúc này là mẹ phải bổ sung sắt để sản sinh lượng máu đã mất. Cùng iPREG tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây mẹ nhé.

Xem thêm: Bệnh thường gặp ở mẹ sau sinh: Nguyên nhân và cách phòng tránh

Điểm danh một số nguyên nhân thiếu máu sau sinh

Khi mang thai mẹ bầu được khuyến cáo phải bổ sung sắt gấp đôi so với bình thường. Tuy nhiên do quá trình ăn uống mẹ không đáp ứng đủ nhu cầu sắt, axit Folic và vitamin cần dùng. Ngày qua ngày tình trạng thiếu máu trở nên nghiêm trọng hơn. Đến lúc vượt cạn mẹ lại tiêu tốn thêm lượng máu tương đối lớn.

Do đó, tình trạng thiếu máu chắc chắn xảy ra. Không những thế, các mẹ bầu sinh mổ càng mất máu nhiều hơn. Đồng thời sau sinh cơ thể mẹ trở nên yếu ớt khiến các cơ quan bên trong cũng giảm hoạt động tạo máu.

Thiếu sắt cũng là nguyên nhân lớn khiến mẹ bị trầm cảm, từ đó gây nên một số thay đổi về mặt tâm lý, cảm xúc. Vì tâm lý bất ổn nên khả năng chăm con cũng có phần hạn chế, mẹ không thể toàn tâm, toàn ý trong kế hoạch nuôi lớn con mình.

Mẹ bầu thiếu máu sau sinh dễ dàng nhận thấy những triệu chứng như khó thở, cơ thể xanh xao, thường xuyên nhức đầu chóng mặt, tim đập nhanh hơn bình thường. Đặc biệt “con yêu” cũng bị ảnh hưởng bởi chất lượng sữa mẹ giảm đi nên bé dễ bị suy dinh dưỡng, còi xương.

Kết luận: Nếu cảm thấy bản thân “quen thuộc” với những triệu chứng trên, bắt buộc mẹ phải lập kế hoạch bổ sung sắt cho mình.

Bổ sung sắt sau sinh cho mẹ bầu bằng phương pháp nào?

Truyền bổ sung lượng máu đã mất

Nếu sau sinh mẹ bị mất quá nhiều máu dẫn đến tình trạng băng huyết, lúc này chỉ còn cách truyền máu để bổ sung lượng máu đã tiêu hao. Tuy nhiên cách này tương đối tốn kém và dễ khiến mẹ gặp nhiều tác dụng phụ.

Xem thêm: Bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh: Nguyên nhân và cách điều trị

Ăn những thực phẩm giàu sắt

Dinh dưỡng sau sinh là giải pháp hàng đầu để giúp mẹ bổ sung sắt. Do đó lựa chọn thực đơn thích hợp với những món ăn giàu sắt là việc làm mà mẹ không thể bỏ qua. Dưới đây là một số gợi ý về thực phẩm giàu sắt, mẹ nên tham khảo:

Thịt bò

Thịt bò là một trong những món ăn giàu sắt giúp mẹ lấy lại lượng máu nhanh nhất. Mỗi 100g thịt bò mẹ lại nhận đến khoảng 3mg sắt, nguồn sắt sẽ nhiều hơn ở phần thịt nạc. Lượng chất được hấp thụ hiệu quả nhất nếu đó là nguồn thịt tươi có màu đỏ thẫm, độ đàn hồi tốt. Nếu có thời gian mẹ nên chọn thịt tươi thay vì thịt trữ đông để lấy trọn vẹn dưỡng chất.

Bí ngô

Tuy có nguồn gốc thực vật nhưng lượng sắt từ bí ngô là “đối thủ đáng gờm” của thịt bò. Bí ngô là thực phẩm cực tốt cho những mẹ bầu sau sinh, vì ngoài lượng sắt trong loại quả này còn chứa rất nhiều vitamin, cùng các khoáng chất cần thiết cho trẻ. Vitamin A sẽ giúp mắt bé sáng khỏe, còn sắt giúp lượng máu thiếu hụt của mẹ nhanh chóng được phục hồi.

Lòng đỏ trứng

Lòng đỏ là nơi tập trung nhiều sắt nhất của trứng gà, mẹ có thể dễ dàng bổ sung sắt từ loại thực phẩm này. Tuy nhiên lượng canxi trong trứng có thể ngăn cản sự hấp thụ của sắt. Tốt nhất mẹ đừng nên ăn quá nhiều, chỉ 3 trứng trên tuần là đủ.

Gan động vật

Mẹ bầu cần bổ sung sắt sau khi sinh chắc chắn không thể bỏ qua thực phẩm này, bởi gan động vật chứa nguồn sắt tương đối dồi dào. Đặc biệt gan bò có hàm lượng chất hơn 6,0mg/100g. Tuy nhiên nội tạng động vật là nơi chứa nhiều vi khuẩn, do đó bắt buộc mẹ phải chế biến thật kỹ trước khi tạo ra thành phẩm.

Xem thêm: Thực phẩm giàu sắt cho bé mẹ có biết?

Hai thực đơn ngon miệng giúp mẹ bổ sung sắt sau sinh

Gan bò xào cải bó xôi

Nguyên liệu

• 300g gan bò
• 300g cải bó xôi
• Hành lá, tỏi, dầu hào và các gia vị thông dụng

Công dụng

Gan động vật là loại thực phẩm giàu sắt, mẹ hãy sử dụng để bổ sung sắt khi thiếu máu. Ngoài ra, cải bó xôi cũng là loại rau xanh chứa nhiều khoáng chất tốt như: axit Folic, sắt, vitamin,… Khi kết hợp 2 loại thực phẩm này, cơ thể mẹ sẽ chống thiếu máu rất hiệu quả. Lưu ý: Gan động vật chứa lượng sắt lớn, mẹ hãy dùng với lượng vừa phải để tránh dư thừa sắt, gây tình trạng nổi mề đay sau sinh.

Cách làm

• Bước 1: Gan bò mua về mẹ rửa sạch qua nhiều lần cùng muối, chanh để loại bỏ hết tạp chất. Tiếp đến ướp gan cùng hành, tỏi băm, ½ muỗng muối, ½ muỗng dầu hào, 1 muỗng nước tương, ½ muỗng tương ớt.
• Bước 2: Cải bó xôi rửa sạch với nước muối pha loãng , sau đó cắt khúc vừa ăn.
• Bước 3: Bắt chảo lên bếp thêm tí dầu ăn, phi thơm tỏi. Tỏi vàng mẹ cho hết phần gan bò vào đảo đến khi săn lại. Khi gan đã chín, mẹ trút hết cải bó xôi vào chảo, thêm ½ muỗng muối. Thấy rau vừa chín tới mẹ tắt bếp, lưu ý không xào rau quá lâu vì sẽ làm mất hết lượng sắt trong rau.
• Bước 4: Múc ra đĩa, rắc thêm ít hành, tiêu lên bề mặt và thưởng thức.

Giò heo hầm bí đỏ

Nguyên liệu

• 500g chân giò heo
• 1 trái bí đỏ
• Hành, ngò và các gia vị thông dụng

Công dụng

Bí đỏ chứa lượng sắt rất lớn mà mẹ không thể bỏ qua, bên cạnh đó, chân giò heo cũng là loại thực phẩm tốt giúp mẹ có nguồn sữa dồi dào. Món ăn này vừa giúp mẹ chống thiếu máu, vừa tăng lượng sữa sau sinh. Một món ăn bình dân, dễ làm lại ngon miệng, mẹ hãy sử dụng thường xuyên nhé.

Cách làm

• Bước 1: Giò heo mua về mẹ rửa sạch cùng với muối nhiều lần, đồng thời nhặt bớt lông trên da.
• Bước 2: Bí đỏ gọt vỏ, cắt khúc, sau đó ngâm vào nước muối pha loãng.
• Bước 3: Bắt lên bếp 500ml nước nấu sôi, cho hết phần chân giò vào trụng sơ. Mục đích giúp loại bỏ chất dơ và nước hầm xương sẽ trong hơn.
• Bước 4: Sau khi đổ hết phần nước vừa mới trụng, mẹ cho lại vào nồi 1,5l nước. Tiếp theo trút hết phần chân giò vào hầm khoảng 45 phút, nêm thêm ½ muỗng bột nêm, 1,5 muỗng muối.
• Bước 5: Khi chân giò bắt đầu mềm, mẹ cho hết phần bí đỏ vào nồi nấu đến khi bí chín thì tắt bếp. Thêm 1 muỗng canh nước mắm cho dậy mùi thơm.
• Bước 6: Múc canh ra tô, rắc thêm ít hành, ngò, tiêu lên bề mặt rồi thưởng thức.

Mẹ có thể tham khảo thêm: Gan lợn xào đậu cô ve

Bổ sung sắt từ thực phẩm chức năng

Có một số trường hợp dù đã ăn uống đủ thực đơn giàu sắt, tuy nhiên mẹ vẫn gặp tình trạng thiếu máu. Lúc này chỉ còn cách bổ sung sắt cho mẹ bằng thực phẩm chức năng.

Do nhu cầu ngày càng nhiều nên các loại thuốc sắt cũng ra đời đáng kể, điều này gây cho mẹ không ít khó khăn trong việc chọn lựa. Tốt nhất mẹ nên chọn loại thuốc có hàm lượng chất vừa đủ, ít gặp tác dụng phụ. Đồng thời có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và nhận được phản hồi tích cực từ người sử dụng.

Lưu ý cho mẹ khi uống sắt phải từ bỏ thói quen uống trà và ăn những thực phẩm chứa canxi, vì các chất này sẽ làm cản trở quá trình hấp thụ sắt. Thay vào đó mẹ nên ăn thực phẩm chứa nhiều vitamin C như: kiwi, cam, bưởi,…

Xem thêm: Tư vấn: 10 loại vitamin và khoáng chất không thể thiếu cho mẹ sau sinh

Gợi ý 2 loại thuốc sắt tốt nhất khuyên mẹ nên dùng

Thuốc sắt Chela Ferr Forte

Sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ từ Ba Lan. Trong mỗi viên nén chứa đến 29mg sắt đủ đáp ứng nhu cầu cả ngày cho mẹ. Ngoài ra, trong Chela Ferr Forte có chứa vitamin C nên giúp quá trình hấp thụ sắt một cách tốt nhất. Đặc biệt vitamin D trong sản phẩm hỗ trợ rất tốt cho những mẹ bị loãng xương, hơn thế lượng DHA còn làm nguồn sữa mẹ trở nên “ưu tú” hơn bởi giúp bé phát triển trí não một cách toàn diện.

Thuốc sắt Chela Ferr Forte đảm bảo an toàn vì không chứa những thành phần gây hại. Kết quả thống kê cho thấy hơn 90% mẹ bầu thoát khỏi thiếu máu sau sinh nhờ bổ sung thực phẩm này.

Thuốc sắt Blackmores Pregnancy Iron

Sản phẩm có nguồn gốc từ Úc và được rất nhiều mẹ bỉm trên thế giới tin dùng. Mỗi viên sắt chứa 24mg lượng chất, đáp ứng đến 80% nhu cầu trong ngày của mẹ. Trong Blackmores Pregnancy Iron còn có thành phần giúp mẹ hạn chế tình trạng lười ăn, ngăn chặn cảm giác buồn nôn khó chịu. Đặc biệt sắt trong sản phẩm không gây táo bón, do đó mẹ có thể yên tâm sử dụng.

Sử dụng các loại thực phẩm sạch giàu sắt là phương pháp tốt nhất giúp mẹ chống thiếu máu sau sinh. Chỉ sử dụng các loại thực phẩm chức năng khi thật sự cần thiết, dưới sự tư vấn từ chuyên gia dinh dưỡng.

Dr. Đặng Thanh Tâm – Tư vấn dinh dưỡng sau sinh.

Qua bài viết này, hi vọng mẹ đã có giải pháp bổ sung sắt sau sinh cho mình. Ngoài áp dụng các phương pháp trên, mẹ cũng nên tập luyện thể thao và giữ tinh thần thoải mái, hành động đó sẽ giúp quá trình hấp thụ sắt diễn ra hiệu quả.

Mẹ có thể tham khảo

• Thuốc sắt cho bà bầu loại nào tốt, tác dụng phụ ra sao?
• 4 món ăn cực kỳ giàu sắt giúp mẹ bầu phòng ngừa thiếu máu
• Tắc sữa sau sinh: Các cấp độ, nguyên nhân và biện pháp xử lý hiệu quả
• Làm đẹp sau sinh: Bí quyết giúp mẹ lấy lại vẻ đẹp thần tốc
• Tư vấn: Khi nào mẹ nên đi làm lại sau khi sinh?