Bổ sung sắt cho bé rất cần thiết. Liều lượng ra sao? Thực phẩm giàu sắt cho bé là gì? Mẹ hãy cùng iPREG…
Ngoài canxi và vitamin D thì sắt cũng là khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ nhỏ. Vậy, cách bổ sung sắt cho bé như thế nào? Liều lượng ra sao? Những thực phẩm nào tốt nhất để mẹ sử dụng khi bổ sung sắt cho trẻ? Hãy cùng iPREG tìm hiểu ngay sau đây qua sự tư vấn của bác sĩ Đặng Thanh Tâm.
Chịu trách nhiệm nội dung: Dr. Đặng Thanh Tâm
ThS – Bác sĩ Đặng Thanh Tâm hiện đang công tác tại khoa sản nhi Bệnh Viện Đa Khoa Việt Trì, Phú Thọ. Tốt nghiệp bác sĩ đa khoa Đại học Y Thái Nguyên năm 2017, nhận bằng thạc sĩ sản nhi năm 2019 tại Đại học Y Hà Nội. Tháng 3 năm 2019, bác sĩ Đặng Thanh Tâm quyết định tham gia làm bác sĩ cố vấn cho iPREG. Mọi chi tiết vui lòng liên hệ: contact@ipreg.vn.
Xem thêm: Canxi cho bé: Tư vấn liều lượng và cách bổ sung từ chuyên gia
Tại sao cần bổ sung sắt cho bé?
Theo nhiều nghiên cứu, cơ thể cần sắt để tạo huyết sắc tố – protein có chứa sắt trong tế bào hồng cầu. Sắt có nhiệm vụ di chuyển oxy từ phổi đến các cơ quan khác của cơ thể. Đồng thời, giúp các cơ bắp lưu trữ và sử dụng oxy một cách hiệu quả nhất.
Cơ thể trẻ nhỏ bị thiếu sắt là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thiếu máu. Trong sữa mẹ có chứa nhiều sắt và thông thường, trong 6 tháng đầu đời, trẻ sơ sinh sẽ nhận đủ hàm lượng sắt cần thiết cho cơ thể thông qua nguồn sữa mẹ.
Tuy nhiên, bé đến tuổi ăn dặm, nếu thực đơn không đảm bảo dinh dưỡng có thể dẫn đến nguy cơ thiếu hụt sắt rất cao. Tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ vận động kém và các cơ bắp yếu hơn so với những bé được bổ sung đầy đủ sắt.
Theo bác sĩ Tâm, trẻ thiếu sắt còn dễ bị nhiễm trùng, nhiễm khuẩn và thường xuyên bị bệnh vặt như cảm cúm, viêm phổi,… Với những lý do như trên thì chắc hẳn mẹ đã hiểu được tầm quan trọng của sắt đối với sự phát triển của con. Vậy nên, hãy tăng cường bổ sung sắt cho bé đúng cách để tạo nền tảng tốt nhất cho con khỏe mạnh.
Xem thêm: Ăn dặm kiểu Nhật: Tư vấn ăn dặm cho trẻ từ chuyên gia
Nguyên nhân khiến trẻ bị thiếu sắt
Trẻ nhỏ bị thiếu hụt sắt vì một số lý do như:
- Trẻ sinh non, nhẹ cân.
- Trẻ dưới 1 tuổi uống sữa tươi, sữa bò.
- Trẻ sau 6 tháng tuổi không được cung cấp thêm thực phẩm giàu sắt. Lúc này, ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức thì mẹ cần lưu ý sử dụng thêm thực phẩm có chứa hàm lượng sắt cao trong bữa ăn dặm cho trẻ.
- Trẻ uống quá nhiều sữa tươi, sữa bò, sữa dê trong một ngày (trên 700ml).
- Trẻ ít ăn thịt, sức đề kháng kém và mắc một số bệnh như nhiễm trùng mãn tính, bệnh đường tiêu hóa.
- Môi trường sống của trẻ có chứa nhiều chì và trẻ thường xuyên phải tiếp xúc với không gian nhiều bụi bẩn.
- Trẻ bị thừa cân, béo phì cũng là một trong những nguyên nhân gia tăng tình trạng thiếu sắt.
- Thực đơn hằng ngày của trẻ không đảm bảo dưỡng chất và không có thực phẩm giàu sắt như thịt, gan động vật, rau củ,…
Xem thêm: Vitamin D3 cho trẻ sơ sinh: Cách uống và các thương hiệu uy tín
Nhu cầu sắt ở trẻ là bao nhiêu?
Ở mỗi độ tuổi, bé sẽ cần một lượng sắt nhất định. Mẹ chỉ cần bổ sung đúng nhu cầu sắt cơ thể bé cần để đảm bảo an toàn và mang lại hiệu quả cao nhất. Dưới đây là bảng chi tiết nhu cầu sắt của trẻ từ 6 tháng đến 18 tuổi.
STT | Độ tuổi trẻ | Nhu cầu sắt (mg/ngày) |
---|---|---|
1 | Từ 7-12 tháng tuổi | 11 |
2 | Từ 1-3 tuổi | 7 |
3 | Từ 4-8 tuổi | 10 |
4 | Từ 9-13 tuổi | 8 |
5 | Từ 14-18 tuổi (nữ) | 15 |
6 | Từ 14-18 tuổi (nam) | 11 |
Nguồn: Iron needs of babies and children – NCBI
Dấu hiệu nhận biết trẻ đang thiếu sắt
Nhiều mẹ băn khoăn không biết bé thiếu sắt có những biểu hiện như thế nào? Theo thông tin mà iPREG tổng hợp được, nếu trẻ có một số biểu hiện như dưới đây thì chứng tỏ cơ thể đang thiếu hụt sắt.
Da nhợt nhạt, xanh tái
Sắt là yếu tố tạo nên huyết sắc tố trong tế bào hồng cầu. Đó là lý do khi thiếu sắt, da trẻ thường nhợt nhạt, xanh tái, không hồng hào. Một số trường hợp trên da còn hiện rõ những đường gân xanh và mạch máu.
Mệt mỏi
Thiếu sắt khiến bé vận động kém, yếu cơ dẫn đến tình trạng mệt mỏi, không lanh lợi.
Tay chân lạnh
Trẻ bị thiếu sắt thường có tay chân lạnh, thân nhiệt thấp hơn so với những bé được bổ sung đầy đủ hàm lượng sắt theo nhu cầu của cơ thể.
Chậm phát triển
Bên cạnh canxi và vitamin D cho trẻ, sắt cũng là khoáng chất giúp bé phát triển toàn diện về thể chất lẫn trí não. Bởi vậy, thiếu sắt là nguyên nhân khiến bé chậm phát triển, chậm tăng cân.
Ăn uống khó khăn
Trẻ cảm thấy không ngon miệng, không hứng thú trong việc ăn uống, kén ăn.
Thở nhanh
Nếu trẻ không vận động nhiều nhưng lại thường xuyên thở nhanh, thở dốc thì mẹ cũng nên lưu ý để tránh tình trạng trẻ bị thiếu sắt trầm trọng.
Tâm trạng bất thường
Với những trẻ bị thiếu hụt sắt thì tâm trạng không được vui vẻ, thường xuyên cắt gắt, khó chịu, trẻ có xu hướng ít nói, sợ đám đông, lười vận động,…
Thường xuyên mắc bệnh
Thiếu sắt khiến hệ miễn dịch hoạt động kém, đây là nguyên nhân chính làm trẻ dễ bị nhiễm khuẩn, nhiễm trùng, viêm phổi, viêm họng, amidan,…
Một số thực phẩm giúp bổ sung sắt cho bé
Khi trẻ bị thiếu sắt mẹ cũng không cần quá lo lắng. Điều đầu tiên mẹ cần làm đó chính là cải thiện bữa ăn hằng ngày cho bé. Trong thực phẩm có chứa hàm lượng sắt dồi dào và giúp bé bù đắp một phần sắt bị thiếu hụt. Một số thực phẩm cung cấp sắt cho bé có thể kể đến như:
Thịt động vật
Thịt động vật là nhóm thực phẩm có chứa nhiều sắt mà mẹ không nên bỏ qua. Với những trẻ mới bắt đầu ăn dặm thì mẹ chỉ nên bổ sung một ít thịt xay nhuyễn cùng với cháo và cho bé ăn 1 – 2 bữa/ngày. Những trẻ lớn hơn, mẹ nên nấu nhừ thịt và để bé tự ăn nhằm giúp bổ sung hàm lượng sắt tốt nhất cho bé.
Mẹ có thể thay đổi linh hoạt khẩu phần ăn cho bé với thịt bò, thịt lợn, thịt cừu, thịt dê, thịt gà, thịt vịt,… Ngoài ra, gan động vật, pate và trứng cũng chứa nhiều sắt tốt cho bé yêu nên mẹ đừng bỏ qua nhé.
Hải sản
Hải sản không những cung cấp canxi mà còn là nguồn bổ sung sắt cho trẻ nhỏ rất tuyệt vời. Các loại hải sản như: tôm, sò điệp, nghêu, cá ngừ, hàu, cá tuyết, cá mòi, cá thu,… có chứa hàm lượng sắt dồi dào và chế biến được nhiều món ăn giúp bé ăn ngon miệng.
Rau củ, trái cây
Rau củ, trái cây cũng chứa nhiều sắt tốt cho cơ thể của bé. Mẹ nên sử dụng các loại rau củ, trái cây bé yêu thích như: cải bó xôi, đậu hà lan, khoai lang, chanh dây, bông cải xanh, cải rổ, củ cải đường, dâu tây, nho khô, dưa hấu, quả sung, chà là, mận, mơ,…
Xem thêm: Quả bơ: Thông tin dinh dưỡng, cách chọn mua và sử dụng
Hướng dẫn bổ sung sắt cho bé đúng cách
Khi đã hiểu tầm quan trọng và vai trò của sắt đối với sức khỏe và sự phát triển của bé, mẹ nên tìm hiểu kỹ cách bổ sung sắt cho bé nhằm mang lại hiệu quả cao nhất.
Trẻ bị thiếu hụt sắt sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển là điều tất nhiên. Nhưng nếu mẹ bổ sung lượng sắt quá nhiều sẽ dẫn đến một số hệ lụy như rối loạn nhịp tim, khó khăn trong việc bơm và lưu thông máu, da đổi màu, khó ngủ, mắc một số bệnh về thần kinh, có xu hướng bạo lực, chống đối.
Vậy thì, nên bổ sung sắt cho bé như thế nào?
- Trẻ đủ tháng: 4 tháng tuổi là giai đoạn thích hợp để mẹ bắt đầu bổ sung sắt cho bé. Khi trẻ lớn hơn, mẹ có thể kết hợp ăn bổ sung và uống sữa tăng cường chất sắt. Nên nhớ, nếu mẹ muốn cho con sử dụng các sản phẩm bổ sung sắt được bán trên thị trường thì cần hỏi ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn cho bé.
- Trẻ thiếu tháng: Bé được 2 tuần tuổi là có thể bổ sung sắt. Duy trì chế độ ăn bổ sung sắt cho đến khi bé được 1 tuổi và tăng cường cho con bú sữa công thức có chứa hàm lượng sắt dồi dào để bù đắp lượng sắt thiếu hụt trong cơ thể.
Tìm hiểu các dạng thuốc bổ sung sắt cho trẻ nhỏ
Hiện nay trên thị trường có bán khá nhiều loại thuốc bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Mẹ cần cân nhắc kỹ lưỡng để lựa chọn đúng sản phẩm phù hợp và mang lại hiệu quả tối ưu nhất.
- Dạng nhỏ giọt: Theo đánh giá của chuyên gia, dạng thuốc nhỏ giọt mang đến khả năng hấp thụ sắt cao. Ngoài ra, do được bào chế dưới dạng lỏng nên rất dễ sử dụng. Sản phẩm sẽ kèm theo ống nhỏ giọt để giúp mẹ điều chỉnh lượng thuốc phù hợp với nhu cầu của bé.
- Dạng siro: Siro vẫn được bào chế dưới dạng lỏng nhưng đặc, sánh hơn so với dạng nhỏ giọt. Loại thuốc bổ sung sắt này có vị ngọt, mùi thơm rất dễ uống. Thông thường, thuốc bổ sung sắt dạng siro sẽ kết hợp với nhiều vitamin để tăng cường dưỡng chất cho bé. Vậy nên, mẹ cần đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ để có được sản phẩm tốt nhất.
- Dạng bột: Với loại này, mẹ nên trộn với thức ăn, sữa hoặc sữa chua để bé hợp tác hơn trong quá trình sử dụng.
- Dạng viên nhai: Thuốc có vị ngọt, hương thơm nên kích thích bé uống. Tuy nhiên, theo đánh giá của nhiều mẹ thì hàm lượng sắt có trong thuốc không cao và thời gian mang lại hiệu quả lâu.
Một số lưu ý trong quá trình bổ sung sắt
Trong quá trình bổ sung sắt cho bé yêu thì mẹ cần nắm được một số lưu ý dưới đây để mang lại hiệu quả như mong đợi.
Kết hợp với thực phẩm giàu sắt
Thực phẩm giàu sắt sẽ giúp cơ thể bé hấp thụ khoáng chất này một cách tự nhiên và an toàn nhất. Mẹ nên cân nhắc các thực phẩm nhiều sắt vào khẩu phần ăn của bé gồm ngũ cốc, thịt xay nhuyễn và đậu xay nhuyễn. Đối với trẻ lớn hơn, nguồn chất sắt tốt bao gồm thịt đỏ, thịt gà, cá, đậu và rau bina.
Không lạm dụng sữa
Nhiều mẹ nghĩ rằng sữa công thức, sữa tươi có chứa nhiều sắt nên cần cho bé uống nhiều. Tuy nhiên, cơ thể trẻ nhỏ chỉ cần 300ml – 700ml sữa mỗi ngày mà thôi.
Xem thêm: Bảng so sánh sữa mẹ và sữa công thức: Cách kết hợp 2 loại sữa hiệu quả
Tăng cường khả năng hấp thụ sắt
Vitamin C giúp thúc đẩy quá trình hấp thụ sắt của cơ thể. Bởi vậy, khi bổ sung sắt cho con, mẹ nên kết hợp với một số loại trái cây, rau củ giàu vitamin C như: trái cây họ cam quýt, dưa đỏ, dâu tây, ớt chuông, cà chua và rau xanh đậm vào chế độ ăn hằng ngày.
Sử dụng đúng loại thuốc bổ sung sắt
Trường hợp bé khó ăn, suy dinh dưỡng hoặc thiếu sắt trầm trọng thì mẹ nên lựa chọn đúng loại thuốc bổ sung sắt phù hợp cho bé. Đặc biệt, mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn và mang lại hiệu quả cao nhất.
Trên đây là những thông tin về hàm lượng bổ sung sắt cho bé để mẹ tham khảo. iPREG hi vọng mẹ sẽ biết cách bổ sung sắt và lựa chọn những loại thực phẩm giàu sắt trong thực đơn hằng ngày để bé phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn trí não.
Mẹ có thể tham khảo thêm
- Thực phẩm giàu sắt cho bà bầu: Điểm danh 10 cái tên nổi bật
- Thiếu máu sau sinh: Nguyên nhân và cách bổ sung sắt hiệu quả
- 4 món ăn cực kỳ giàu sắt giúp mẹ bầu phòng ngừa thiếu máu
- DHA cho bé: Cách bổ sung hiệu quả nhất từ chuyên gia
- Enterogermina là thuốc gì? A-Z các thông tin quan trọng cần biết